sobota, 27 września 2025

Sztuczna inteligencja – jak działa, gdzie się sprawdza i dokąd zmierza?


Sztuczna inteligencja (AI) to już nie tylko futurystyczna wizja, ale realne narzędzie zmieniające nasze codzienne życie. Korzystamy z niej przy wyszukiwaniu informacji, oglądaniu filmów w streamingu, a nawet przy zarządzaniu inteligentnymi domami. Wraz z rozwojem generatywnej AI (GenAI), która potrafi tworzyć teksty, obrazy czy muzykę, temat ten stał się jeszcze bliższy każdemu z nas. 


Sztuczna inteligencja (AI) to już nie tylko futurystyczna wizja, ale realne narzędzie zmieniające nasze codzienne życie. Ilustracja: Redakcja, AI

 

Od symbolistów do sieci neuronowych

Historia AI to ciągła rywalizacja pomiędzy różnymi podejściami. „Symboliści” wierzyli, że można nauczyć maszyny logiki poprzez ścisłe reguły. „Koneksjoniści” natomiast stawiali na sieci neuronowe, które uczą się poprzez doświadczenie. Dzisiejsze modele, takie jak GPT czy BERT, czerpią z tej drugiej drogi, opierając się na milionach powiązanych neuronów, które tworzą skomplikowaną „czarną skrzynkę” – trudno w pełni zrozumieć, dlaczego podejmują takie, a nie inne decyzje. 

Algorytmy – serce sztucznej inteligencji

AI działa dzięki algorytmom – zestawom reguł, które pozwalają maszynom rozwiązywać problemy. W literaturze znajdziemy różne ich typy:

  • algorytmy przeszukiwania – stosowane np. w grach i planowaniu ruchu,

  • algorytmy ewolucyjne – inspirowane doborem naturalnym,

  • uczenie maszynowe – gdzie modele „uczą się” na podstawie danych,

  • uczenie przez wzmacnianie – maszyna dostaje nagrody lub kary w zależności od działań

 

To dzięki nim AI potrafi rozpoznawać obrazy, tłumaczyć języki czy prognozować zachowania użytkowników.

Jak komunikować się z AI?

Coraz więcej osób korzysta z narzędzi takich jak ChatGPT. Kluczowe staje się więc pisanie skutecznych podpowiedzi (promptów). To właśnie one decydują, czy otrzymamy odpowiedź wartościową, czy ogólnikową. Podstawowe zasady to:

  • jasne określanie roli AI (np. „zachowuj się jak nauczyciel”),

  • podawanie kontekstu i przykładów,

  • dzielenie zadań na etapy,

  • stosowanie otwartych pytań. 

 

Sztuka prompt engineeringu stała się wręcz osobną kompetencją, której uczą się zarówno początkujący użytkownicy, jak i profesjonaliści.

Produkty oparte na AI – od pomysłu do realizacji

AI nie jest już tylko ciekawostką badawczą. Firmy na całym świecie budują produkty oparte na tej technologii: od inteligentnych asystentów głosowych po systemy rekomendacyjne w e-commerce. Kluczowa jest tutaj rola menedżera produktu AI, który łączy wiedzę technologiczną z rozumieniem potrzeb rynku. To on dba o cykl życia rozwiązania: od koncepcji, przez budowę, aż po wdrożenie i rozwój

Wyzwania etyczne i przyszłość AI

AI przynosi ogromne korzyści – automatyzację, personalizację, wsparcie w diagnostyce czy edukacji. Jednocześnie rodzi pytania o prywatność, prawo autorskie, bezpieczeństwo pracy czy możliwość manipulacji. Jak pokazują eksperci, przyszłość AI zależy nie tylko od technologii, ale też od ram prawnych i społecznej odpowiedzialności. 

Podsumowując: AI to fascynujące połączenie matematyki, informatyki i wyobraźni człowieka. Daje nam narzędzia, które mogą zmieniać świat na lepsze, o ile nauczymy się z nich mądrze korzystać. 

 

Bibliografia: 

Gniewosz Leliwa, Sztuczna inteligencja. O czym myśli, gdy nikt nie patrzy? 

Marily Nika, Produkty oparte na sztucznej inteligencji. Projektowanie, budowa i rozwijanie rozwiązań z AI i GenAI 

Andrzej Kacprzak, Prompt engineering i ChatGPT. Poradnik skutecznej komunikacji ze sztuczną inteligencją

Stuart Russell, Peter Norwig, Sztuczna inteligencja. Nowe spojrzenie. Wydanie IV. Tom 1 

Stuart Russell, Peter Norwig, Sztuczna inteligencja. Nowe spojrzenie. Wydanie IV. Tom 2

Katarzyna Majzel - Pospiech, Komunikacja z AI. Dla początkujących

Filip Sala, Marzena Sala-Tefelska, Maksymilian Bujok, ChatGPT. Podstawy i proste zastosowania

Rishal Hurbans, Algorytmy sztucznej inteligencji. Ilustrowany przewodnik




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Komentarze są moderowane.

Patriotyczne koszulki i gadżety

Patriotyczne koszulki i gadżety
Patriotyczne koszulki i gadżety